Obecna świątynia św. Jana Chrzciciela w Olsztynie, wzniesiona w latach 1722-29, nie jest pierwszą na tym miejscu, lecz drugą, bądź też trzecią. Zanim zbudowano stojący dziś, murowany kościół, istniała tu świątynia drewniana, która spłonęła w wielkim pożarze miejscowości, w 1719 r. Pochodziła ona prawdopodobnie albo z 1529, albo też z 1600 r. (wzniesiono by ją wówczas na miejscu poprzedniczki z 1529).
Parafia w podczęstochowskim Olsztynie erygowana została przez arcybiskupa gnieźnieńskiego, Michała Dzierzgowskiego, w 1552 r., w wyniku wydzielenia jej z parafii w Mstowie. Przez pewien czas proboszczami byli tu Kanonicy Regularni Laterańscy z Mstowa. Gdy w wielkim pożarze 1 września 1719 r. spłonęła użytkowana dotychczas (pierwsza lub druga na tym miejscu) drewniana świątynia, starosta olsztyński, Jerzy Dominik Lubomirski ufundował obecny kościół. Jego budowa miała miejsce w latach 1722-29. Ta późnobarokowa budowla w znacznej części wzniesiona została z rozebranych murów zamku. Wyposażenie świątyni ufundowane zostało z kolei przez starostę Wojciecha Męcińskiego. Kościół został konsekrowany w 1729 r. przez biskupa inflanckiego, Augustyna Wessla. W 1743 została podpisana między proboszczem Wiklińskim a delegacją żydowską umowa, na podstawie której mieszkający w parafii Żydzi otrzymywali opiekę ze strony proboszcza - w zamian za świadczenia na rzecz tutejszej parafii. Jednonawowy kościół św. Jana Chrzciciela, posiadający dwie boczne kaplice, wzniesiony został na planie krzyża.
Do wyposażenia należy m.in. pięć bogato zdobionych ołtarzy. W głównym, późnobarokowym, o sześciu kolumnach, umieszczono obraz chrztu Jezusa w Jordanie. Ołtarz zdobią też figury świętych. Świątynia była odnawiana m.in. w latach 1836, 1907, 1956-58, a także w czasach nam bliższych. W kościelnej krypcie znajdują się trzy trumny. Pochowano w nich bardzo dobrze zachowane, zmumifikowane szczątki uczestnika Konfederacji Barskiej, kobiety w czarnym czepcu, oraz księdza Joachima Myszkierskiego. Interesujący jest mur kościelny, w którym umieszczono kapliczkę z obrazem św. Barbary, z początku XVIII w. W rejonie kościoła znajdują się pomniki przyrody - m.in. grupa czternastu lip, liczących od 170 do 270 lat.